Wat we doen

Onze methodiek

“Het is toch al te laat om iets te doen aan klimaatverandering” 
”Wat ik doe maakt toch geen verschil”
”Ik zou wel graag iets doen aan het klimaat, maar ik weet niet wat / ik heb geen tijd”
Herkenbaar? Op dit moment weten de meeste mensen wel dat er iets is met het klimaat. Toch vinden we het als individu en groter, in organisaties en als samenleving, vaak lastig om klimaatvriendelijk te gaan leven. Je actief inzetten om de klimaattransitie te versnellen. Anderen meenemen. Zorgen dat er klimaatvriendelijker gewerkt en geleefd wordt. Dat is wat we je leren. En dat doen we met een eigen methodiek.

Onze methodiek staat als een huis

In eerste instantie ontworpen en getest in het Verenigd Koninkrijk (Carbon Conversations), naar Nederland gehaald door KlimaatGesprekken Nederland en sinds 2019 door onszelf aangepast aan de Belgische context: we mochten onze pollekes kussen voor zo’n stevige start en zijn heel trots op hoe we verder hebben gebouwd aan onze eigen methodiek.  
Een methodiek die staat als een huis! Elk bouwproject ziet er anders uit, maar verloopt wel grofweg via dezelfde stappen. Laat ons je meenemen.

FUNDERING

De ernst van de klimaatcrisis emotioneel en rationeel accepteren

Een bouwproject begint bij een stevig fundament. Zonder fundering zal je huis snel instorten. Voordat je anderen kan meenemen in de klimaattransitie, moet je zelf rationeel en gevoelsmatig beseffen wat ons te wachten staat. Dat is niet altijd makkelijk, wel belangrijk.
Rationeel accepteren van de klimaatcrisis houdt in dat je de feiten en het wetenschappelijk bewijs erkent. Klimaatverandering vormt een reële en urgente bedreiging voor de wereld zoals wij die kennen. Wij mensen dragen hieraan bij. Wij kunnen actie ondernemen om negatieve gevolgen te beperken. Het gaat hier echt om in grote lijnen de essentie van het probleem te begrijpen en de urgentie voelen.  Over voelen gesproken: ook emotioneel hebben we te aanvaarden dat er een klimaatcrisis is. Het is heel normaal als slecht klimaatnieuws, de achteruitgang van de natuur of de manieren waarop we onszelf en de wereld uitputten je bezorgd, angstig, verdrietig, moedeloos of boos maakt. Emotionele acceptatie houdt in dat je deze gevoelens niet ontkent of negeert, maar ze erkent, ze kunt delen en staande blijft.

GELIJKSVLOERS

In grote lijnen de oplossingen kennen

Zo, de fundering ligt. Je weet en accepteert dat er een klimaatcrisis is. Tijd om te starten met bouwen! Wanneer we onze rol als klimaatambassadeur opnemen, zullen we vaker praten over oplossingen of maatregelen die nodig zijn. Wat we vaak horen: ‘Ik heb niet genoeg argumenten om klimaatgesprekken te voeren.’ Goed nieuws! Je hoeft niet elk detail te weten. Het is wel belangrijk om in grote lijnen te weten hoe klimaatvriendelijk leven eruitziet. Zo kun jij anderen helpen om door de bomen het bos te zien en hen te inspireren met oplossingen die echt een verschil maken. Een voorbeeld: Wát je eet is voor het klimaat veel belangrijker dan hoe het verpakt is. De meeste impact maak je door plantaardig te eten in plaats van dierlijk.Op het gelijkvloers leer je dus vanalles. Maar wacht nog even voordat je dit luidkeels gaat verkondigen! Deze oplossingen zouden veel bekender moeten zijn, maar als je wilt dat er ook daadwerkelijk iets verandert, moet je er eerst voor zorgen dat je gesprekspartner überhaupt openstaat voor informatie.

EERSTE VERDIEPING

Basisgespreksvaardigheden

Op de eerste verdieping starten we met luisteren. Actief luisteren en rake vragen stellen. Luisteren en vragen stellen, dat klinkt simpel, maar dat is het niet. Zeker als we het oneens zijn, als we zelf iets willen inbrengen, of als we overmand zijn door emoties, verliezen we al snel onze nieuwsgierigheid en vergeten we om te luisteren. 
We gaan vaak te snel over tot ons eigen verhaal en verliezen daarbij de aansluiting. 
Met wat oefening zal het je lukken om de ander steeds beter te begrijpen. Dan kun je door naar zolder!

ZOLDER

Weerstand ombuigen

Hoe kan je dan anderen overtuigen? Het korte antwoord: niet. Mensen willen niet overtuigd worden (ga maar na bij jezelf). Gelukkig hoeven we dat ook niet te doen; de meeste mensen zijn – net als jij – allang overtuigd dat klimaatverandering bestaat en dat er meer zou moeten gebeuren. Dus, bij ons leer je niet te overtuigen. Wat je wel leert: anderen erbij betrekken. Hoe je weerstand vermindert of overwint. Initiatief nemen. Op zolder leer je omgaan met weerstand. Dat betekent erbij blijven als het spannend wordt, meebewegen met weerstand, zaadjes planten (in plaats van aan het gras te trekken) en werken met dubbelheid (ambivalentie). Dat klinkt wellicht nog wat cryptisch. Het resultaat: je kunt openingen creëren om klimaat op de agenda te krijgen. Als iemand bezwaren oppert, ben je niet meteen van je sokken geblazen en je durft zelfs actief te polsen naar wat er lastig is.

DAK

Zorgen voor jezelf

Zonder een dak zal ons huis niet lang overeind blijven. De klimaattransitie is een marathon, geen sprint. Je moet dus op zoek naar manieren om je engagement vol te houden. Zodat we vol energie en plezier zoveel mogelijk bereiken!
We gaan samen met jou op zoek naar wat dat voor jou betekent. Waar jij plezier en voldoening uit haalt, wat je energie geeft en kost en hoe je ervoor zorgt dat werken aan klimaat een feestje wordt; dat bepaal je uiteindelijk zelf. 
Wat voor iedereen belangrijk is: dat we manieren vinden om actie, zelfzorg en emotioneel engagement te integreren in ons leven. Zodat het risico op burn-out zo klein mogelijk is en we leren leven met de ecologische crisis. 
Eén van onze favoriete modellen is bijvoorbeld het Process model of Eco-anxiety and Ecological grief van Panu Pihkala

KELDER

Klimaatpsychologie

We zijn als mensen erg goed in weten en niet-weten tegelijkertijd. Jij ook. Je weet dat er iets aan de hand is met het klimaat, toch zijn er waarschijnlijk tal van manieren waarop je leeft of werkt alsof er niets aan de hand is. 
Bovendien: als je de klimaatcrisis tot je door laat dringen, zonder het af te schermen, werkt dat behoorlijk verlammend. Zo verlammend dat actie amper nog mogelijk is. 
Daarom is het hele huis onderkelderd. Onder alles wat we doen, zit kennis van en ervaring met klimaatpsychologie. Deze jonge tak van de psychologie geeft antwoord op twee vragen: 
Hoe kun je ervoor zorgen dat we met veel meer mensen – collectief – in actie komen?
Hoe moet je omgaan met alle emoties die ontstaan zodra je met de klimaatcrisis aan de slag gaat? 
Die twee vragen zijn een goed koppel. Het zijn veelal zwaardere emoties die getriggerd worden: schuld, schaamte, verdriet, boosheid, angst. Meestal komen deze onbewust of zonder expliciet benoemd te worden naar boven als we ons leven of werk klimaatvriendelijker willen inrichten. Dan zegt iemand bijvoorbeeld: ‘Er is geen budget’, maar zit daaronder ‘Ik wil me er niet mee bezighouden, want ik heb al genoeg zorgen in mijn leven’. Het inzetten van klimaatpsychologie in de praktijk zorgt ervoor dat collectieve verandering mogelijk wordt. 
We benadrukken hierbij graag nog één keer de handafdruk: de samenleving is op dit moment zo ingericht dat kiezen voor klimaatvriendelijk vaak gelijkstaat aan kiezen voor de moeilijke weg. Als we allemaal onze handafdruk zouden gaan inzetten, op een manier die bij ons en onze situaties past, kunnen we dat snel veranderen. 

Wanneer je stap 1 tot en met 6 doorlopen hebt, kan je jezelf een klimaatambassadeur noemen. Je bouwproject is klaar! Klimaatgesprekken voeren eigenlijk nooit. Anderen meekrijgen, klimaat op de agenda brengen, omgaan met weerstand; Het blijft een kwestie van oefenen, oefenen en nog meer oefenen. 
Maar dat is helemaal niet erg, want als het goed is, heb je na het doorlopen van deze stappen ook ontdekt hoe je dat met plezier doet.

NIEUWE BOUWKAVEL

Werken met groepen

Met afwisselende werkvormen zodat ieder gepast inbreng kan geven en betrokken is en blijft.. Het helpt om:
1. Een aantal werkvormen in je rugzak te hebben 
2. Kennis te hebben van groepsdynamica en daarnaar te kunnen handelen, specifiek rond klimaat: Wat doe je met stokpaardjes? Welke weerstand kun je verwachten en hoe ga je ermee om? Welke discussies zijn zinvol en welke zorgen voor vertraging?
3. Stevig te staan als facilitator
4. Zo kun jij op jouw beurt anderen helpen in hun proces!

Wanneer je stap 1 tot en met 6 doorlopen hebt, kan je jezelf een klimaatambassadeur noemen. Je bouwproject is klaar! Klimaatgesprekken voeren eigenlijk nooit. Anderen meekrijgen, klimaat op de agenda brengen, omgaan met weerstand; Het blijft een kwestie van oefenen, oefenen en nog meer oefenen. 
Maar dat is helemaal niet erg, want als het goed is, heb je na het doorlopen van deze stappen ook ontdekt hoe je dat met plezier doet en kunt volhouden voor de lange termijn. 
Heb jij zin om nog veel meer mensen mee te nemen naar actie? Of denk je nu: allemaal leuk en aardig, maar in mijn context is klimaat binnenbrengen echt nog heel moeilijk? 
Twee opties: 
1. Volg een online kennismakingsuurtje om te ontdekken hoe dit er in de praktijk uitziet
2. Plan een gesprek in om vrijblijvend te verkennen of KlimaatContact iets kan betekenen voor jouw organisatie